Eric Leltz  RSS feed    

Eigen schuld, dikke bult?

Dinsdag 12 februari 2013

Eric Leltz

Is eigen schuld altijd dikke bult? Onlangs stak er zo wat een volkswoede af toen op YouTube een filmpje verscheen waarop een aantal jongeren een andere jongen in elkaar schopten. Omdat de jongens goed herkenbaar in beeld kwamen, waren ze ook snel gevonden en mensen dreigden voor eigen rechter te gaan spelen. De vraag werd actueel of deze vandalen ondanks alles toch nog recht op privacy hebben.

Een soortgelijke discussie ontvouwde zich ook bij een ongeluk waarbij een jongen zwaargewond raakte bij een mislukte stunt. Hij wilde zo lang mogelijk op de motorkap van een rijdende auto liggen maar raakte onder de auto bekneld. De vraag kwam bij mij op wie de kosten van de zorg moet gaan betalen. Moet de maatschappij opdraaien voor kosten die iemand willens en wetens maakt door onnodig risico te nemen? Mijn twitterbericht hierover was de start van een reeks verwensingen: “loser”, “iemand ligt te vechten voor zijn leven en jij hebt het over geld” tot “Ja, GroenLinks, dat zegt alles”. Toch wil ik niet weglopen voor de vraag of de omstandigheden een rol mogen spelen bij de plaats waar de rekening wordt neergelegd.

Maar waar ligt dan de grens? Wie ongezond leeft? Moet die meer gaan betalen? En wat is dan ongezond? Of wie waarschuwingen naast zich neerlegt? En hoe zit het dan met iemand die onbezonnen risico’s neemt? Voor mij zijn de antwoorden duidelijk. Ook voor u?

Een sluimerende revolutie

Woensdag 06 februari 2013

eric leltz

De huidige samenleving is aan het einde van zijn levenscyclus. Maar geen nood, de nieuwe samenleving staat al in de steigers. Ging de vorige transitie van het agrarische tijdperk naar het industriële tijdperk, nu gaan we naar de netwerksamenleving. En net als de vis die het water niet opmerkt, merken veel mensen deze transitie nog niet op. Vreemd, want er zijn toch signalen genoeg. Het is als het bekende plaatje: of je ziet de oude vrouw of je ziet de jonge vrouw. Maar je ziet de vrouwen nooit tegelijk terwijl het toch om dezelfde werkelijkheid gaat.

Er is een bovenstroom die nu nog heerst en haar belangen verdedigt. Deze stroom bestaat uit grote, gecentraliseerde organisaties die gebruik maken van fossiele energie en waar het adagium "meer, meer" geldt. In de bovenstroom bestaat de wereld uit producenten en consumenten.

De onderstroom is zichtbaar in kleinschalige samenwerkingsverbanden zoals "wij willen zon" voor het gezamenlijk inkopen van zonnepanelen of Texelenergie. Of op het gebied van voeding Willem & Drees en in de zorg Buurtzorg en Thomashuizen en CPO in de bouw. En als het over bestuur gaat is het zichtbaar in een beweging als Occupy. In deze wereld bestaan 'procumenten', mensen die producent en consument tegelijk zijn. Kenmerkend zijn duurzaamheid en kleinschaligheid, dicht bij de mensen die het aangaat. Hier gaat het niet om 'meer' maar om 'beter'. Het draait niet om kwantiteit maar om kwaliteit.

Veel mensen willen wel anders en duurzamer leven maar de drempel is nog te hoog. Goede voorbeelden kunnen er dan voor zorgen dat het kantelpunt snel wordt bereikt. Gaat het nu nog met vallen en opstaan, op een gegeven moment krijgen de goede voorbeelden de overhand. En net zoals de winter ineens kan overgaan in de lente, zou de nieuwe duurzame samenleving dan wel eens heel snel voelbaar kunnen worden.

Zorgkosten

Vrijdag 25 januari 2013

zorgkosten

Het Centraal Plan Bureau (CPB) gooide onlangs de knuppel in het hoederhok van de solidariteit. Om de zorgkosten te verlagen stelde ze voor om mensen met een lager inkomen minder premie te laten betalen maar dan moeten ze wel genoegen nemen met een kleiner zorgpakket en dus met minder zorg. Mensen met hogere inkomens zouden, nog steeds volgens het CPB, niet meer bereid zijn om mee te betalen aan een collectieve regeling.

Dit is symptoombestrijding. Het gevolg van dit voorstel is namelijk niet dat de zorgkosten omlaag gaan. Er zullen namelijk nog steeds kosten worden gemaakt. Alleen is het gevolg dat een deel van die kosten, namelijk dat deel dat niet in het uitgeklede zorgpakket zit, niet meer uit de premies hoeft te worden betaald maar dat de mensen dit zelf moeten betalen.

Deze vorm van klassenzorg is dus niet het antwoord op stijgende zorgkosten. Dat is het aanpakken van de directe oorzaken van de stijging van de zorgkosten wel. Dan gaat het bijvoorbeeld over marktwerking, over specialisten die niet in loondienst een wel erg hoog salaris ontvangen, over verspilling omdat managementlagen niet goed met elkaar samenwerken en over het ontbreken van transparantie waardoor het afleggen van verantwoording een enorme wissel op de organisatie trekt. Investeer wel in preventieve maatregelen als het verbeteren van arbeidsomstandigheden zowel fysiek als in hoe mensen worden aangestuurd, het verbeteren van leefomstandigheden en het verkleinen van de armoede. Want dat lager opgeleiden meer zorgkosten maken heeft ook te maken met hun leef-, woon- en werkomstandigheden. Dit is natuurlijk nooit een excuus voor degene die zich de ene dag vol propt en zich de andere dag meldt bij de fysiotherapie. Daar past alleen gedragsverandering.  

Maar het voorstel van het CPB zou het failliet zijn van de samenleving waar ik in wil leven. Als we niet meer solidair zijn met elkaar valt de samenleving in vele losse delen uit een en daar worden we allemaal slechter van. Ook de "rijken" omdat hoe zichtbaarder de verschillen en hoe onverschilliger we tegenover elkaar staan, hoe groter de spanning in de samenleving. Niet doen dus.

Vluchtelingen

Maandag 21 januari 2013

Eric Leltz

Afgelopen zaterdag 19 januari was er een demonstratie van vluchtelingen in Ede. Ongeveer 100 mensen trotseerden de kou om hun schrijnende situatie voor het voetlicht te brengen. Meestal kunnen de vluchtelingen niet terug naar hun eigen land omdat het er te gevaarlijk is of omdat ze niet de juiste papieren hebben. Daarom zitten deze mensen gevangen, gevangen in de illegaliteit.

Eerder vonden al demonstraties plaats in andere Nederlandse steden. Aan de ene kant voelt het goed dat de demonstranten nu ook in Ede tonen hoe bizar hun situatie is maar aan de andere kant voelt het ook ongemakkelijk. Immers, het is niet voor iedereen even goed te bevatten wat het betekent om

  • In onzekerheid te leven,
  • In angst te moeten leven,
  • Geen toekomst te kunnen opbouwen en
  • Soms ook geen dak boven je hoofd te hebben

Als je dit beseft, is het niet te begrijpen hoe wij in Nederland met elkaar omgaan. Alsof niet ieder mens er toe doet en alsof niet ieder mens telt. Gelukkig zijn er internationale verdragen voor de rechten van de mens. GroenLinks doet dan ook een beroep op de Nederlandse vertegenwoordigers in Brussel om Nederland en dit kabinet aan te spreken op haar inhumane beleid.

Dit kabinet kwakt met het grootste gemak mensen op straat. Maar waar moeten al deze mensen heen als ze niet terug kunnen keren naar hun land van herkomst? Deze mensen lossen niet op in het niets en ze zijn ook niet onzichtbaar. Zij bestaan en hebben een gezicht, dat hebben we afgelopen zaterdag weer kunnen zien.

Samen zijn we ervoor verantwoordelijk dat er steeds meer mensen op de vlucht zijn in ons eigen land. En samen kunnen we dit inhumane beleid ook een halt toeroepen. En daarom was er zaterdag een demonstratie! En daarom geven we niet op! En daarom gaan we door tot ons doel is bereikt.

Archief



Rubrieken