Eric Leltz  RSS feed    

Homo emotico

Donderdag 08 december 2011

eric leltz

De grote belangstelling voor boeken over "het brein" heeft alles te maken met de trits van crises waar we middenin zitten: de klimaatcrisis, de energiecrisis, de kredietcrisis, de eurocrisis, de landencrisis.

We komen tot het besef dat de huidige economische modellen niet meer voldoen in een snelle, innoverende maar complexe wereld. Deze modellen zijn gebaseerd op groei, efficiency, massa en rendement. Ze stammen uit een (industrieel) tijdperk toen omstandigheden niet zo snel veranderden en hulpbronnen in overvloed aanwezig waren. Vandaar dat essentiële zaken als het uitputten van de aarde en luchtvervuiling nauwelijks een rol spelen in deze modellen. Het draait er enkel om welvaart en dat kan tot gevolg hebben dat een lekkende olietanker in de Golf van Mexico een ramp is voor het milieu maar goed is voor het bruto nationaal product (BNP) van dat land. Het besef dat economie meer is dan welvaart en dat het welzijn van mensen ook een prominente rol mag spelen dringt maar langzaam door. Het gaat dan als het ware niet alleen om het BNP maar ook om het BNG, het bruto nationaal geluk. Niet langer draait de economie alleen om de rationele kant van de mens die streeft naar winstmaximalisatie maar gaat het ook om de emotionele kant en winstoptimalisatie. De "homo economicus" van Plato en de "ik denk dus ik besta" gedachte van Descartes vormen slechts een deel van de economische werkelijkheid.

Pas sinds begin van deze eeuw wordt in de economie meer rekening gehouden met de gevoelsmatige kant van de mens. In 2002 wonnen Kahneman en Tverski de Nobelprijs voor de economie voor hun onderzoek naar intuïtieve besluitvorming. Vooroordelen en emoties spelen een grote rol in de besluitvorming. Daarom moet niet langer de wiskunde met zijn modellen basis zijn voor de economie, maar de psychologie. Freud, met zijn "irrationele drijfveren" en Keynes met zijn "animal spirits" hadden het nog niet zo slecht gezien. Mensen zoeken resultaten die goed genoeg zijn en dat hoeven niet altijd financieel optimale resultaten te zijn.

De opkomst van het denken van de mens als gevoelig wezen in de economie is tevens de tijd van de opkomst van de ICT. Bij uitstek een technisch en wiskundig kader maar dat wel wordt ingezet voor personalisatie en om maatwerk te leveren, waarbij ieder mens zich kan onderscheiden. Dit heeft geleid tot een kennissamenleving en een bijbehorende kenniseconomie. Bij deze economie passen fijnmaziger modellen omdat niet iedereen over een kam kan worden geschoren. Ieder beweegt vanuit een eigen unieke ruimte en maakt van daaruit keuzes. Het maakt dan nieuwsgierig naar door welke prikkels deze "homo emotico" zich laat beïnvloeden en door welke juist niet. En dan is inzicht in de diepere drijfveren, waarom maakt iemand een keuze, relevanter dan de keuze zelf.

Geplaatst in kredietcrisis | Er zijn geen reacties

Bezuinigen

Dinsdag 16 februari 2010

 

eric leltz

In de Gelderlander van afgelopen zaterdag stond dat in de verkiezingsprogramma’s niets wordt geschreven over de bezuinigingen of beter over de verminderde rijksbijdrage aan de gemeente. Er werd zelfs gesproken van kiezersbedrog. Ik wil dat beeld toch nuanceren. Er zijn partijen die hier wel degelijk iets over schrijven al denken ze dan niet zozeer aan bezuinigen maar aan het vergroten van de inkomsten van de gemeente. Zo geeft de Christen Unie aan dat met een brede rioolheffing meer kosten dan tot nu toe kunnen worden verhaald. Andere partijen zien meer in het vergroten van de gemeente inkomsten door de onroerend zaak belasting (OZB) te verhogen (D66, PvdA) of belasting te heffen op het gebruik van de wegen in het buitengebied (PvdA). In het programma van GroenLinks/PE staat niet expliciet genoemd waar we gaan bezuinigen. Het programma is een overzicht van wat we willen bereiken en waar we dus juist niet op gaan bezuinigen.

Een discussie over hoe we de kredietcrisis aanpakken had wat mijn fractie betreft allang gevoerd moeten worden. We hebben al in oktober 2008 gevraagd om een visie van het college over de aanpak van de kredietcrisis. Toen dit niet kwam hebben we zelf de notitie “maak van een kikker een prinses” geschreven, over de kansen die er ook zijn. En dan hoef je niet altijd direct te bezuinigen. Je kunt ook slimmer werken of juist investeren om op termijn veel minder kosten te maken. Dat is ook bezuinigen. Typerend is dat een aantal maatregelen uit onze notitie nu wel worden opgepakt zoals recent de banenpool om medewerkers die bij de ene werkgever uit de boot vallen zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen bij een andere werkgever. Investeer dus in het voorkomen dat mensen een beroep moeten doen op een uitkering en investeer dus in werk en/of opleiding. Ook hebben we aangegeven dat er een brede kerntaken discussie gevoerd moet worden met inwoners, ondernemers en raad over wat we als gemeente wel en niet gaan doen.

Het komt neer op het maken van keuzes. Het college in Ede heeft hier niet hard genoeg aan gewerkt. Op zijn minst hadden er een aantal scenario’s moeten liggen waardoor je sneller kunt reageren op wat op je afkomt. Omdat deze scenario’s er ook na meer dan een jaar niet zijn leeft bij GroenLinks/PE de gedachte dat we stil staan waar we in beweging hadden moeten zijn. Een stilstaand doel is nu eenmaal een gemakkelijke prooi. En dan moet de echte bezuinigingspijn nog komen. Want pas in 2012 gaan we de gevolgen echt merken. En juist dan moeten we zo ver zijn dat we beter en slimmer en dus efficiënter werken. Hieronder valt:  

  • anders werken bijvoorbeeld meer thuis werken door te investeren in ICT zoals open source software. Hiermee bespaar je op facilitaire dienstverlening, gebouwen, parkeerplaatsen en beveiliging. En het is ook goed voor de duurzaamheid
  • het aanpakken van de overlegcultuur. Ga staand vergaderen en leg alleen de besluiten vast in plaats van uitgebreide verslagen te schrijven.

Hiermee worden kleine slagen gemaakt maar vele kleintjes maken ook een grote slag. Om grotere slagen te maken kan

  • meer worden samengewerkt met bedrijven en andere gemeenten voor bijvoorbeeld inkoop, projectorganisatie en onderhoud,
  • kritisch worden gekeken naar de inzet van externen,
  • nog eens goed naar de fasering van grote projecten als “Ede-oost” en “Het nieuwe landgoed” worden gekeken,
  • de subsidiestroom en de regelgeving nader onder de loep worden genomen.

Wij zien niets in een vacaturestop omdat door de vergrijzing binnen niet al te veel tijd veel kennis en kunde verloren gaat door het uittreden van oudere werknemers. Dan is het nu al zaak om goede mensen binnen te halen en extra aandacht te geven aan het behoud van (jonge) werknemers.

Inkomen kan worden verkregen door gemeentegrond, gebouwen en voorwerpen als lantaarnpalen en bushokjes (nog) beter te benutten voor reclameborden, zonnepanelen, windmolens en groene daken.

Dus eerst werken aan efficiency en het genereren van (nieuwe) inkomsten voordat je de belastingen verhoogd. Op deze wijze blijft Ede in de visie van GroenLinks/PE een baken waar de inwoners op kunnen koersen.  

Geplaatst in kredietcrisis | Er zijn 2 reacties

Een zware klus voor een licht college

Zaterdag 12 december 2009

      

eric leltz   

   

Deze week in het nieuws: 

  • CDA Arnhem pleit voor "Krikke norm" bij vaststelling maximale salaris
  • Gemeente Ede moet nog harder bezuinigen

Beide berichten geven mij het gevoel dat het geen kwaad kan om het begin dit jaar door de fracties Gemeentebelangen, D66 en GroenLinks/PE verspreidde pamflet "maak van een kikker een prinses" over de kansen en bedreigingen van de financiële crisis, nogmaals onder de aandacht te brengen.  

Wat het eerste artikel betreft: in het pamflet hebben genoemde fracties het in voorstel 4 al over de "van der Knaap" norm. Hoewel bijna een jaar later is het goed dat een dergelijke  "burgemeestersnorm" breed wordt opgepakt.

Wat het tweede punt betreft: hieruit blijkt maar weer hoe slecht de mate van urgentie is ingeschat door het edese college en in haar kielzog de college partijen. De situatie is vele malen erger dan is voorgeschoteld mede omdat er door het college van Ede veel te laat actie is ondernomen. En dat terwijl zij hier wel op is gewezen. Let wel, het pamflet "maak van een kikker een prinses" is in januari 2009 aangeboden aan het college. Pas in november 2009 moet het college, en dan ook nog met een motie, worden gedwongen om in actie te komen. Een duidelijker brevet van onvermogen om een gemeente te besturen in deze lastige tijd kun je niet ontvangen.

      

Geplaatst in kredietcrisis | Er zijn geen reacties

Het college kijkt naar buiten: grijs en bewolkt

Dinsdag 07 april 2009

eric leltz

Gisteren kwam in de commissie Algemene Zaken en Middelen eindelijk de langverwachte notitie van het college over de aanpak van de kredietcrisis aan de orde. Het stuk viel me tegen. Je verwacht een analyse van het probleem, vervolgens een strategie met een focus op aandachtsgebieden en dan een plan van aanpak per aandachtsgebied waarbij de activiteiten in samenhang worden besproken. Dit omdat de activiteiten elkaar kunnen versterken. Het rapport begon wel met een lange analyse maar ging vervolgens direct over op een aantal activiteiten. Veelal ging het over het naar voren halen van investeringen. En dan waren deze nog onderverdeeld in activiteiten die de gemeente zelf kan doen (5 stuks) en activiteiten (14 stuks) waarbij de gemeente financiële hulp nodig heeft van Provincie of Rijk. Al met al een karig aantal, zeker als je de activiteiten verder onder de loep neemt. Er zitten activiteiten bij die anders nooit gedaan zouden worden. GroenLinks/PE staat een totaal andere aanpak voor. Een tijd als deze vraagt om onorthodoxe maatregelen. Gebruik de opgebouwde reserves om activiteiten uit te voeren die op middellange termijn rendement opleveren. Dan moet je dus geen projecten uitvoeren die je anders ook niet zou hebben uitgevoerd. Tegen de tijd dat je daar mee kunt starten of dat ze worden opgeleverd, zal blijken dat ze eigenlijk niet nuttig zijn. Je hebt de activiteiten dan alleen uitgevoerd in het kader van werkverschaffing. Wel kun je activiteiten uitvoeren die duurzaam zijn. Duurzaam in de zin dat de investering nu op termijn rendement oplevert. Denk dan aan het stimuleren van het isoleren van eigen woningen, het overgaan op LED verlichting en het inzetten van elektrische auto’s met een infrastructuur van laadpunten. Investeer verder in het efficiënt maken van de eigen organisatie waardoor bedrijfsprocessen sneller verlopen en drempels om te investeren worden geslecht. Efficiënter werken kan bijvoorbeeld ook door staand te vergaderen en thuiswerken te stimuleren. Deze voorbeelden zijn niet nieuw voor het college. Ze stonden vrijwel allemaal ook al in het pamflet “maak van een kikker een prinses” dat mijn fractie in januari naar het college heeft gestuurd. Hierin stond ook het stimuleren van de lokale recreatie omdat verwacht wordt dat veel mensen hun vakantie in eigen land zullen doorbrengen. En waar kun je dan beter vertoeven als in het mooie Ede. Maar in de notitie van het college was hier niets over te vinden.

Bevatte de notitie dan niets nieuws? Toch wel. In een tussenzin las ik dat er in Kernhem B een tekort is van 2 ½ miljoen euro en dat dit tot vertraging in de bouw gaat leiden. We hebben de wethouder om opheldering gevraagd maar hij kon hier niets over zeggen en komt er schriftelijk op terug. Opmerkelijk bij zo’n belangrijk punt. 

                                                                                                                                                                                  

Geplaatst in kredietcrisis | Er zijn geen reacties
<< [1]23 >>

Archief



Rubrieken


Made by DeeWeeDee