In de raadsvergadering van 30 september kwam de benoeming van een commissielid aan de orde. Dit is doorgaans een hamerstuk omdat commissieleden weliswaar worden benoemd door de raad maar hier ligt een voorstel van de eigen fractie aan ten grondslag. En wie zijn de andere raadsleden om een advies van een fractie over hun eigen mensen in de wind te slaan? Maar goed, het reglement geeft aan dat de leden moeten worden benoemd door de raad en dus  vindt er een stemming plaats.

Dat een dergelijke stemming niet altijd alleen voor de vorm is kwam gisteren nog eens duidelijk naar voren. Want de benoeming betrof dit keer Marcel van Dalen. Zijn partij, D66, had hem voorgedragen om zitting te nemen in 2 commissies. Het standpunt van GroenLinks/PE is dat als de eigen partij een kandidaat voordraagt, wij er op vertrouwen dat deze kandidaat voldoende kwaliteit inbrengt voor de commissies. We zien dat als een interne kwestie van de betreffende partij en respecteren dus de voordracht. Maar daar dachten de andere partijen duidelijk anders over. Zij namen de gelegenheid te baat om Marcel van Dalen uit de commissies te houden. Alle fracties op die van D66 en GroenLinks/PE na waren tegen zijn benoeming. Omdat de beschikbare plaatsen in de commissies wel door een D66-er moeten worden ingevuld, waren de overige raadsleden zo vrij om een andere D66 kandidaat voor te stellen. En zo kon het dus gebeuren dat de keuze van de fractie werd genegeerd door de raadsleden en dat D66 fractieleden die het al druk hebben omdat ze in een aantal commissies zitten, worden opgezadeld met extra werk omdat de raad hen voordraagt om in nog een aantal commissies zitting te nemen.  

Hoewel de regels het toelaten is het toch vreemd dat de voorkeur van een partij zo kan worden gedwarsboomd door op de man te spelen. De raad heeft zich laten kennen en heeft zich van haar slechtste kant laten zien.

Afgelopen donderdag is in de raad het convenant waarmee de 5 coalitiepartijen CDA, SGP, VVD, Gemeentebelangen en PvdA aan de slag gaan besproken. Hoewel er een raadsvoorstel lag hoefde er niet eens over gestemd te worden omdat het voldoende was dat we er “kennis van name”.

Dat er een convenant ligt is op zich al een knap staaltje want zowel uit de debatten in de aanloop naar de verkiezingen, uit de verkiezingprogramma’s en uit de bijeenkomsten in de informatiefase blijkt dat partijen ver uit een liggen. Zo heeft de PvdA zich keer op keer afgezet tegen de SGP. Waar de andere partijen er in de informatiefase nog uit dachten te komen met het sluiten van compromissen oftewel “water bij de wijn doen”, gaat het bij de PvdA om het gedachtegoed van waaruit de SGP politiek bedrijft. Dit gaat volgens de socialisten uit van een ander mensbeeld. Andersom staat in het convenant dat de coalitiepartijen meewerken aan kinderopvang, toch niet echt een SGP standpunt. Of zoals het in hun programma staat verwoord: “kinderopvang is geen taak van de overheid”.

Convenant

In het convenant is goed terug te zien dat de partijen weinig overeenkomst hebben. Het is het akkoord van uitstel en vooruitschuiven. Een akkoord van de vage en vrijblijvende formuleringen met een onderzoek hier en een onderzoek daar. Een aansprekende visie ontbreekt. Het akkoord bevat te weinig ambitie.

En als men al duidelijk is dan gaat het om zaken waar je nauwelijks tegen kunt zijn zoals:

o         Over veiligheid “wij willen meer politie” en “wij willen meer regie op het terrein van veiligheid in de wijken”

o         Over de fiets “het gebruik van de fiets zullen we krachtig bevorderen”

o         En over de sport “wij zien in de bevordering van de sport een belangrijke bijdrage aan een gezonde leefstijl”

Het convenant maakt te weinig keuzes. Zo staat er bij economie “Het gaat om het aantrekken van midden en kleinbedrijf, internationale bedrijven en kennisinstellingen in de regio en in voorkomende gevallen ook nog arbeidsintensieve bedrijven met werkgelegenheid voor laaggeschoolden”. Kortom vrijwel alles. En zo wordt wel een bezuinigingsvoorstel gedaan maar dit bevat uitsluitend bedragen zonder aan te geven waarop dan bezuinigd gaat worden.

Wat we missen

Ook ontbreken een aantal belangrijke thema’s. Zo missen we een visie op de aanpak van de financiële crisis, net als een visie op de samenleving waar we in willen leven en daarop afgestemd de koers die we moeten inzetten. Ook over sociale woningbouw lezen we niets. Daar deden de collegepartijen tijdens de debatten forse uitspraken over. De PvdA had het zelfs over tenminste (!) 35% sociale woningbouw. We lezen er niets meer over. En ook duurzaamheid, het  percentage groen in de wijk, de fietser en fietspaden, het openbaar vervoer en armoede preventie en armoede bestrijding zijn naar de achtergrond gedrukt. Het is kennelijk allemaal niet meer belangrijk.

Geef duidelijkheid

Alle relevante besluitvorming met betrekking tot de bezuinigingen wordt vooruit geschoven. Veel moet nog worden onderzocht terwijl er al genoeg voorwerk is gedaan. Waarom lezen we niets meer over de lijst van ombuigingsmogelijkheden en de nota kredietcrisis? GroenLinks/PE vraagt om snel helderheid te geven over de relatie tussen het convenant en de financiële ombuigingen/bezuinigingen. Hoe gaat de gemeente dit doen? Waar gaat het pijn doen? Laat de mensen en dan zeker de sociaal zwakkeren, niet onnodig in onzekerheid.

        Monddood

Over hoe het college een en ander denkt te bereiken spreekt zij zich niet uit. Hiermee wordt veel ruimte gelaten. De komende vier jaar moet hier dus nog stevig over worden gediscussieerd. Maar zal het college hier echt met de Raad over in discussie gaan? GroenLinks/PE betwijfelt dit. Zeker als je weet dat van de fracties van de collegepartijen wordt verwacht dat zij zich gebonden weten aan het convenant en dat de huidige verhoudingen tussen coalitie en oppositie 27:12 is. Waar is dan nog ruimte voor dualisme? Dit legt een zware verantwoordelijkheid bij de politiek om de oppositie niet al bij voorbaat monddood te maken.

Gisteren in de raadsvergadering zou het vaststellen van de subsidieplafonds 2009 aan de orde komen. Op het laatste moment en in de vergadering is dit agendapunt afgevoerd van de agenda. Terecht maar ook jammer. Terecht, omdat die plafonds al voor 2009 hadden moeten worden vastgesteld. We zijn nu dus gewoon te laat. Jammer, omdat ik dit punt had aangegrepen om de dienstverlening van de gemeente weer aan de kaak te stellen. In de raadsvergadering van juli heeft mijn fractie al aangegeven dat de gemeente meer van buiten naar binnen moet kijken. Dus kijk door de ogen van de inwoners en bedrijven naar jezelf en stem daar de dienstverlening op af. Dan zal wellicht effectiviteit een grotere rol gaan spelen dan efficiency. Het afgevoerde voorstel over de subsidieplafonds is een voorbeeld van hoe het niet moet. Door dit punt pas nu aan de orde te stellen gaan we de spelregels tijdens de wedstrijd aanpassen en laten we zien onze zaakjes niet voor elkaar te hebben. Immers de plafonds hadden dus voor 1 januari 2009 moeten worden vastgesteld. Dit is niet netjes en heel erg slordig. Temeer daar in april brieven zijn verstuurd naar instellingen en verenigingen waar de nog niet vastgestelde subsidieplafonds al in zijn verwerkt. Dit staat op gespannen voet met de geloofwaardigheid van de gemeente en doet de relatie van de gemeente met haar burgers geen goed. Een slechte beurt dus. Verstandiger is het om de Koninklijke weg te bewandelen. De Koninklijke weg is een transparante weg waarbij we nu de plafonds voor 2010 vaststellen. Het eventueel verlies over 2009 omdat de plafonds niet zijn vastgesteld en er dus sprake is van een open eind regeling moeten we dan maar voor lief nemen en verwerken in de jaarrekening 2009. Daarnaast zal om dit soort problemen in de toekomst te voorkomen de regeldruk minder moeten worden. Kennelijk is het de gemeentelijke organisatie allemaal teveel. Schrap dan dit soort regels. Dat is een zegen voor de gemeente en ook voor de verenigingen en instellingen. Immers zij hebben dan ook minder administratieve lasten. Om dit voor elkaar te krijgen hadden we een motie achter de hand. Die brengen we dus een volgende keer in. 

In de ogen van GroenLinks/Progressief Ede dient een gemeente, zeker in moeilijke tijden, een baken en een gids te zijn voor haar inwoners en bedrijven. Je hebt dan niet alleen een kompas nodig om de richting te bepalen zoals de SGP aangaf in de eerste termijn van de bespreking van de perspectiefnota, maar je moet ook weten waar je heen wil want anders is iedere weg goed. En dat noemen we dus een visie. Dat geeft vertrouwen en duidelijkheid. En dat het niet eenvoudig is om tot een visie te komen mag duidelijk zijn. Vergelijk het met als je naar de maan wil gaan. Je moet de raket dan niet richten op waar de maan nu staat. Het is een bewegend doel, en zo is ook onze samenleving.

De fractie van GroenLinks/Progressief Ede heeft de afgelopen jaren altijd positief meegedacht om te komen tot een visie. Daarom hebben we ook pro actief de pamfletten “maak van een kikker een prinses” over het zien van kansen in de kredietcrisis en “een stip op de horizon” over duurzaamheid aangeboden. Denk ook aan de symposia die we hebben georganiseerd.

In dat licht hebben de reacties van het college op onze commentaar op de perspectiefnota verbazing opgeroepen. Het is veel te gemakkelijk om de door ons genoemde problemen af te doen als “somber gedoe”. Daarmee ontken je de ernst van de situatie. En genoemde feiten zijn daarmee ook helemaal niet van tafel. Het is als een kind dat de ogen dicht doet of achter de rok van moeder gaat staan en dan denkt dat het gevaar overwaait. Ook een opmerking als “redeloos, radeloos, reddeloos” is een tikkeltje nonchalant. Overigens met enig historisch besef had u geweten dat de uitspraak komt uit het rampjaar 1672 waar de regenten radeloos en het land reddeloos was. De regenten werden toen gedwongen om af te treden maar iedere gelijkenis met bestaande personen berust natuurlijk op toeval…….  

Het is misschien ook wel deze nonchalance die er toe leidt dat inwoners soms naar de rechter gaan om hun gelijk te halen. En dat de volgende dag “vele ongeruste mensen” bellen naar de wethouder. De beste manier om dat te voorkomen is communiceren met de mensen en zorgen dat je de zaakjes goed voor elkaar hebt. Wellicht zit in die nonchalance ook de kern van de gebrekkige dienstverlening. We worden de laatste tijd net iets te vaak teruggefloten. We zijn het niet gewend om naar onze eigen organisatie te kijken door de ogen van de inwoners en bedrijven. We moeten nog leren om van buiten naar binnen te kijken.

Vandaar de oproep van mijn fractie om het komende halfjaar te gebruiken om samen tot een visie te komen zodat we in maart 2010 een vliegende start kunnen maken. En dat zeggen we niet zomaar. Er woedt een veenbrand die steeds meer aan de oppervlakte komt. Dan snakken de inwoners naar daadkracht en duidelijke keuzes. En dat kan alleen als je een visie hebt.