Eric Leltz  RSS feed    

Bed, bad en brood

Woensdag 29 april 2015

GroenLinks Nijmegen

Er was (of is?) een TV-programma waar een directeur een dagje meeloopt op de werkvloer en daar steevast merkt dat de regels die in de directiekamer zijn bedacht in de praktijk van alledag minder goed uitvoerbaar zijn. En zo ziet de directeur hoe werknemers, met hun voeten in de klei, 'by passes' construeren om een en ander buiten de regels om werkbaar te houden.

Zo is het ook met de bed, bad en brood regeling. "We zijn er uit" werd triomfantelijk door Rutte en Asscher geroepen. Maar waar uit? Uit de problemen van hun eigen Haagse werkelijkheid. Deze werkelijkheid staat echter ver af van de dagelijkse praktijk. Daar stuit het zwaar bevochten compromis dan ook op verzet bij burgemeesters. Zij zijn immers verantwoordelijk voor de uitvoering in de leefwereld en zien grote problemen met de uitvoerbaarheid. De systeemwereld van efficiency, kwantiteit en "meten is weten" is toch heel iets anders dan de leefwereld waar effectiviteit, kwaliteit en "geven is leven" centraal staan. Je ziet deze afstand tussen plannen en uitvoering bijvoorbeeld ook terug bij de invoering van het persoonsgebonden budget (PGB), bij het huisartsen protest en bij het studentenprotest.

Zoals zo vaak worden in de systeemwereld oplossingen bedacht die in de leefwereld niet of nauwelijks uitvoerbaar zijn. Op deze wijze organiseert de systeemwereld langzaam haar eigen tegenkracht. Steeds meer mensen uit de leefwereld vinden elkaar dan ook in dit thema. Daarom is het een kwestie van tijd voor de wal het schip keert. En u, staat u al op de wal?

Geplaatst in samenleving | Er zijn geen reacties

Lerend vermogen

Donderdag 23 april 2015

eric leltz

In een interview met Denker des Vaderlands Marli Huijer, werd filosoof Bruno Latour aangehaald. Volgens hem zou bij elke technische vinding een ‘black box’ geschreven moeten worden waarin staat hoe en waarom die vinding is bedacht, wat de praktische consequenties zijn en wat de negatieve effecten zijn.

Het getuigt van een stevige portie 'oud denken' waar oorzaak en gevolg eenvoudig van elkaar te onderscheiden zijn. Onverwachte neveneffecten bestaan dan even niet. Toch zijn er voorbeelden genoeg waar bovenstaande exercitie een schijnzekerheid zou hebben opgeleverd:

  • de auto, bedoelt voor de arbeider om in het weekend een ontspannen ritje te maken, werd gebruikt om niet meer daar te wonen waar wordt gewerkt, en bracht uiteindelijk files,
  • het internet, bedoelt voor berichtenuitwisseling in een gesloten omgeving, bracht uiteindelijk de wereld in huis
  • de gezondheid van inwoners ging met sprongen vooruit toen de huizen werden aangesloten op de riolering

Je kunt niet vooraf bedenken wat allemaal kan omdat je niet weet wat je nog niet weet. Je kunt hooguit aangeven wat de bedoeling is. Ons lerend vermogen stelt ons steeds weer in staat om buiten de oorspronkelijke bedoeling om nieuwe mogelijkheden te zien.

De leefwereld is nooit rechtlijnig geweest. Maar in de (systeem)wereld handelen we daar wel naar. Daarmee hebben we veel bereikt. Maar we hebben de wereld nu zo ingewikkeld gemaakt dat deze werkwijze problemen oplevert. 

Geplaatst in samenleving | Er zijn geen reacties

Zelfoverschatting

Donderdag 16 april 2015

eric leltz

In de discussie over de bonussen van bankiers wordt vaak een vergelijking gemaakt met het buitenland: "in Amerika of in de 'city of London' verdienen bankiers veel meer", waarmee de aanname "als we niet in de pas lopen raken we goede mensen kwijt" kracht moet worden bijgezet.

Dit is echter een debaters truc. Een opmerking die op zich waar is "elders verdienen bankiers meer", wordt als argument gebruikt. Maar het argument doet in deze context helemaal niet ter zake. Deze vergelijking toont een vorm van zelfoverschatting. Het is alsof een voetbalspeler van FC Den Bosch zijn salaris vergelijkt met een speler uit de 'champions league' met het idee dat ze daar op hem zitten te wachten.

Geplaatst in Bonussen | Er zijn geen reacties

Spiegel

Zondag 12 april 2015

eric leltz

Deze week vond een rondetafelgesprek plaats tussen bankiers en politici uit de tweede kamer over bonussen in de Nederlandse bankensector. Twee werelden kwamen bij elkaar met twee wereldbeelden die niet echt bij elkaar passen. ABN Amro bestuurder van Slingelandt gaf aan dat hij goed werkgeverschap zwaar had laten wegen. Immers er waren afspraken gemaakt met het management over de honorering en het houden aan afspraken is toch wel het minste wat je mag verwachten van de Raad van Commissarissen. Dan gaat het over betrouwbaarheid. De maatschappelijke gevoelens over het geven van een bonus zijn door hem dan misschien iets onderschat, zo ging hij verder, maar hij heeft er wel degelijk rekening mee gehouden. Om die reden heeft het management genoegen genomen met minder dan waar zij op grond van een afspraak met deze zelfde tweede kamer recht op had.

Later deze week slaakte PvdA fractieleider Samsom een noodkreet. Wijkverpleegkundigen zijn veel te veel tijd kwijt met het invullen van checklisten. Hij heeft het zelf ervaren als stagiaire in Spijkenisse. Toch heeft ook Samsom zelf meegewerkt aan deze overdaad aan papierwerk door de verzekeraars een grote rol te geven in het gezondheidszorgmodel en toe te staan dat zij sturen op kwantiteit en "meten is weten".

Deze week heeft nog maar eens laten zien dat de politiek afspraken maakt die niet altijd passen bij de snel veranderende leefwereld van alledag waar kwaliteit en vertrouwen belangrijker zijn dan kwantiteit en controle. Deze laatste aspecten zijn bij uitstek sturend in de systeemwereld van mensen die besturen maar zelf niet met hun voeten in de klei staan. Daarom mag de politiek zichzelf ook wel een spiegel voorhouden.

Geplaatst in Bonussen | Er zijn geen reacties
 

Archief



Rubrieken


Made by DeeWeeDee