Eric Leltz  RSS feed    

Pikettymania

Vrijdag 14 november 2014

ericleltz 

Ik heb de afgelopen maanden met verbazing gekeken naar de aandacht voor Thomas Piketty. Niet omdat zijn gedachtegoed verkeerd is, maar omdat de aandacht zo breed is. Die kwam namelijk niet alleen uit de verwachte hoek van economen maar ook uit diverse onverwachte hoeken. Als een ware tienerster werd hij ontvangen. Welke gevoelige snaar heeft hij geraakt? Zal het zijn omdat hij beschrijft wat velen ook al voelen? Heeft hij de tijd mee? We zitten immers in een transitie en juist dan is er ruimte voor andere gedachten. Het WRR (wetenschappelijk raad voor regeringsbeleid) kwam dit jaar in haar rapport "Hoe ongelijk is Nederland" in grote lijnen met dezelfde boodschap. Dit rapport kreeg echter veel minder aandacht.

Hoewel het boek bijna 700 pagina's telt zie je in vrijwel alle reacties steeds dezelfde zaken terug:

  • de kloof tussen groepen mensen neemt toe door de concentratie van welvaart bij vermogenden. De opbrengst op kapitaal is namelijk groter dan de economische groei oftewel zij die vermogen bezitten worden steeds rijker en zij die alleen loon of een uitkering ontvangen zullen hier steeds meer bij achter lopen,
  • er moet een wereldwijde belasting op vermogen komen. Iets waarvan Piketty zelf al zegt dat dit onhaalbaar is.

Wat onderbelicht blijft in het boek maar zeker ook bijdraagt aan de ongelijkheid is de ontwikkeling van ICT (informatie en communicatie techniek) in de vorm van "the internet of things". Nadat al veel productiearbeid aan de onderkant van de samenleving is vervangen door ICT zie je die vervanging nu steeds meer in de middenklasse van de samenleving. Machines en robots nemen dit werk over en anders doen andere medewerkers met behulp van ICT dit werk er gewoon bij. Zoals bijvoorbeeld afspraken maken en notuleren. De mensen die dit werk deden, gaan hun heil elders zoeken. Dat kan bij hoger geschoold werk met hogere lonen als ze hier extra opleiding voor hebben genoten. Maar het grootste deel gaat naar lager betaald werk hoewel ze daar overgekwalificeerd voor zijn. Gevolg is dat het potentiële aanbod voor lager geschoold werk groeit. En een economische wet leert dat hoe meer aanbod er is, hoe lager de lonen. Voorbeelden van minder betaald werk vind je op plaatsen waar persoonlijke aanwezigheid relevant is zoals in de zorg, detailhandel, horeca, schoonmaak en beveiliging. Maar ook hier zie je dat ICT al om de hoek komt kijken. Denk aan robots in verpleeghuizen. Deze robots moeten wel eerst worden ontworpen. Dat wordt dan weer gedaan door hoger opgeleiden met hun hogere lonen.

Deze neerwaartse loondruk op lager opgeleiden met lagere lonen en vaak in deeltijd banen en een opwaartse loondruk bij hoger opgeleiden met fulltime banen, zal de kloof tussen groepen mensen ook vergroten.

Hoe groot is jouw box?

Donderdag 06 november 2014

eric leltz

We leven in een overgangstijd, een verandering van tijdperk. Een verwarrende tijd omdat twee waardesystemen door elkaar lopen. In het tot nu toe overheersende systeem, gegroeid vanuit het industriële tijdperk van "meten is weten" draait het om kwantiteit en 'top-down' denken. Dit systeem heeft nog vorm maar verliest meer en meer aan kracht. In het opkomende systeem spelen kwaliteit, 'bottom-up' denken en creativiteit een grote rol. Dit systeem heeft kracht maar nog geen vorm.

Onder invloed van snel veranderende techniek en een groeiend adaptief vermogen van een jonge generatie krijgt dit nieuwe systeem snel vorm. Organisaties in deze nieuwe samenleving, dus ook gemeenten, dienen zich snel te kunnen aanpassen aan de veranderende omstandigheden. Er wordt dan ook een groot beroep gedaan op het creatief vermogen van medewerkers. Dan wordt snel gedacht aan "out of the box" denken. Maar creativiteit begint met verwondering. Dat hadden we als kind in overvloed. Ergens onderweg zijn we dit vermogen kwijt geraakt. Dat verlies zorgt er nu voor dat als we tegen problemen aanlopen, we eerst onze hersens moeten kraken om "out of the box" te kunnen denken.

Wat zou het mooi zijn als we die verwondering weer kunnen terughalen. Dan gaat het over het groter maken van onze "box" in plaats van "out of the box" denken, want wat we eerst met moeite van buiten onze "box" haalden, zit dan gewoon in onze "box".

Hoe zit het met uw "box"? Is die al groot genoeg om de toekomst aan te kunnen?

Op 22 november aanstaande geef ik hier een "freelunch" lezing over. Aanmelden kan via https://www.onlineseminar.nl/freelunch/webinar/6046/morgen-mooier-maken---soulsound#description

Geplaatst in | Er zijn geen reacties
 

Archief



Rubrieken