Eric Leltz  RSS feed    

Een gemiste kans

Zondag 17 november 2013

eric leltz

In de politiek zijn de oplossingen van vandaag heel vaak de problemen van morgen. Dit komt omdat er een aantal krachten in onze samenleving spelen die elkaar versterken maar die we niet in samenhang bezien. Deze krachten spelen op demografisch, economisch, sociaal, technologisch, ecologisch en politiek gebied. Twee voorbeelden:

  • Een kracht komt van de centrale overheid die "top down" steeds meer taken overdraagt aan het middenveld. In dit middenveld spelen gemeentes maar ook bijvoorbeeld wooncorporaties en scholengemeenschappen een belangrijke rol.
  • Een andere kracht komt juist "bottom up". Die komt van de inwoners die elkaar vinden in initiatieven om gezamenlijk bijvoorbeeld een moestuin te onderhouden of energie in te kopen. Door de emancipatiegolf, de individualisering en een hoger opleidingsniveau, heeft deze burgerparticipatie een vorm gekregen waar het middenveld niet altijd goed mee kan omgaan. De excessen in datzelfde middenveld zoals overdreven declaratiegedrag en het toekennen van exorbitante bonussen laten weliswaar perfect zien dat het middenveld heel goed voor zichzelf kan zorgen maar het draagt niet bij tot begrip voor datzelfde middenveld. Laat staan tot respect. Dit versterkt het gevoel van "we zoeken het zelf wel uit".

En dan heb ik het nog maar niet over de rol van Informatie en communicatie technologie (ICT) waardoor mensen en dingen steeds meer naar elkaar toegroeien en de onderlinge communicatie wezenlijk gaat veranderen.

Al deze krachten samen leiden tot ongekende mogelijkheden waardoor de maatschappij en de wijze waarop wij met elkaar omgaan, indringend verandert. We staan door deze veranderingen aan het begin van een enorme transitie. Deze transitie zorgt voor een andere maatschappelijke ordening waarbij de kans klein is dat de rol van een politieke partij en de binding van mensen met elkaar en dus met de maatschappij, op dezelfde wijze wordt ingevuld als al decennia lang wordt gedaan.

Op 19 maart 2014 zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Alle partijen zijn nu druk met het vaststellen van hun programma's. Hierbij is vast wel weer heel goed gekeken naar de wereld van vandaag. De kortademigheid staat een lange termijn visie ook in de weg. Een gemiste kans. De samenleving verandert in rap tempo maar de politiek kijkt niet verder dan vandaag.

Ede2.0

Maandag 04 november 2013

eric leltz

Afgelopen week stond de begroting op raadsagenda. Het is zichtbaar dat de tijd van de kaasschaaf, overal wat vanaf bezuinigen, voorbij is. Het komt nu aan op fundamentele en innovatieve keuzes.

De begroting gaat over cijfers maar het moet eigenlijk gaan over de mensen achter de cijfers. Neem als voorbeeld de WMO. Het is geen geheim dat ons een enorme opgave te wachten staat met de drie decentralisaties. Volgens de Raad voor de Rechtspraak is de WMO zeer conflictgevoelig. Als we dat niet goed uitwerken zou het aantal mensen dat in de problemen komt, het aantal bezwaarschriften en het aantal rechtszaken weleens fors kunnen toe nemen. Dat baart zorgen zeker in het lange termijn perspectief van Ede:

  • een afnemend weerstandsvermogen en
  • een financieringstekort van €86 miljoen in 2017

Het is tijd om onszelf als het ware te herontdekken. De vraag is dan niet "hoe krijgen we de inwoners mee" maar "hoe kan de gemeente haar inwoners bijhouden". De gemeente wil haar inwoners graag aanspreken op de eigen kracht maar worstelt met de eigen wil van de inwoners. Inwoners kunnen ook best veel zelf doen maar nu moet dat nog wel vaak op de door de gemeente voorgeschreven wijze. Daarom gaat inwonerskracht niet altijd samen met beslissingsmacht. Geef plaats aan het organiserend vermogen van de mensen, geef hen meer handelingsvrijheid en stuur minder op regels en voorschriften. Het adagium is dan "controle is goed, maar vertrouwen is beter". Want mensen willen wel veranderen, maar ze willen niet veranderd worden. En mensen willen best wat doen voor een ander maar niet als dit:

  • wordt opgelegd,
  • als vanzelfsprekend wordt gezien of
  • als in "no-time" gesubsidieerde instellingen de succesvolle zaken overnemen.

Hierbij past een pro-actief beleid. Zet nu de eerste stappen. Zoek de inwoners op en loop op hen af bij het voetbalveld, in het winkelcentrum, op het dorpsplein, bij de kerstmarkt. Vraag waar ze trots op zijn en wat Ede voor hen zo bijzonder maakt. Start gewapend met deze kennis een pilot waarin een buurt veel meer verantwoordelijkheden krijgt maar ook de middelen om zaken zelf op te pakken. Dan start Ede2.0.

 

Archief



Rubrieken