Eric Leltz  RSS feed    

Van angst naar liefde

Dinsdag 18 oktober 2016

Eric Leltz

Afgelopen zaterdag sprak ik op de bijeenkomst 'van angst naar liefde'. Hierbij de mindmap van het verhaal en mijn ingekorte tekst.

Van angst naar liefde voelt voor mij als van buiten naar binnen. We hebben allen vandaag die gang gemaakt. U was buiten om wellicht boodschappen te doen, te sporten, te tuinieren. U heeft zich misschien wel moeten haasten om hier te komen. En nu bent u binnen. Hier in deze kerk. Een mooie plek om te reflecteren. En ook tijd om te reflecteren. Maar wel in een samenleving die op zoek is, uit balans is, tegen haar grenzen aan loopt.

De samenleving lijkt een faseprobleem te kennen. Veel geldende regels horen bij een samenleving van 'toen'. Maar de samenleving is door bijvoorbeeld sociale media en hoger opgeleide mensen, veranderd. De structuur die ons tot hier heeft gebracht begint te knellen. In het groot zie je dat aan de vele crises:

  • financieel,
  • voedsel,
  • klimaat,
  • energie.

Maar ook aan de roep om nieuwe manieren van democratische besluitvorming. In het klein zie je dat

  • aan de complexiteit van de samenleving,
  • aan de bureaucratie en
  • aan de technocratie.

Dit geeft een gevoel van onbehagen in bijvoorbeeld onderwijs, zorg en welzijn.

Ik noem dit een mismatch tussen systeemwereld en leefwereld. De systeemwereld is de wereld zoals die is ontworpen met wetten, regels en protocollen. De leefwereld is onze wereld van alledag waar we met plezier in willen leven. De systeemwereld is gebouwd op controle, kwantiteit en efficiency. In de leefwereld draait het om vertrouwen, kwaliteit en ja, ook om liefde. Een gevolg van deze mismatch is dat de systeemwereld agressie oproep, en angst om de comfortzone te verlaten omdat je dan misschien wel een fout maakt. In de leefwereld wil je graag jezelf zijn, autonoom zijn, gewoon je vak uit kunnen oefenen.

En hoe zou dit anders kunnen? Van bovenaf? Door bestuurders uit het bedrijfsleven of politiek. Zij zitten midden in de systeemwereld. Veranderen is dan lastig en dit heeft hooguit een marginaal karakter. Ik geloof meer in verandering van onderop. En dan denk ik aan u. Voor ieder van ons is dit een persoonlijk proces waarop we varen op ons innerlijk kompas met passie en compassie. Langs deze weg kunnen we elkaar vinden want samen zijn we 'samenredzaam'. Dan draait het om verbondenheid, betekenis geven, 'ont'wikkelen.

En is dit gemakkelijk? Nee, natuurlijk niet. Dit vraagt moed, heel veel moed. De antropologe Margereth Mead zie "twijfel er nooit aan dat een kleine groep nadenkende en toegewijde mensen de wereld kan veranderen". Er zijn voor wie er oog voor heeft veel initiatieven van onderop:

  • een broodfonds waar ondernemers elkaar buiten de verzekeraar om verzekeren op basis van vertrouwen,
  • crowdfunding waar mensen buiten de banken om aan investeringsbedragen komen of
  • het gezamenlijk inkopen van energie.

Alles begint met een eerste stap. Ik hoop dat we vandaag die eerste stap kunnen zetten zodat de wereld die we achterlaten er iets mooier uitziet dan toen wij er op kwamen

 

Archief



Rubrieken