Een voorgesprek voor het symposium "een stip op de horizon"
In het kader van het op 15 mei te houden symposium over duurzaamheid zat ik vanmiddag met de sprekers in een vooroverleg bij Senter Novem. Aanleiding voor het symposium is de door Alexander Vos de Wael en mij geschreven notitie “een stip op de horizon”. Het programma van de dag ligt al redelijk vast maar nu hebben we het doel van de bijeenkomst scherp gesteld en de voordrachten op elkaar afgestemd zodat er niet veel overlap in de bijdragen zit. Het was voor mij ook een eerste kennismaking met de sprekers. Dan blijkt dat je elkaar met een onderwerp als duurzaamheid al snel vindt. Duurzaamheid is in Ede nog geen vanzelfsprekendheid en eerlijk gezegd denk ik dat dit niet alleen voor Ede geldt. Dit betekent dat we op het symposium niet al te veel vergezichten moeten laten zien. Dan lopen we snel te ver voor de muziek uit. Beter is het om met concrete voorbeelden te komen die zich nu al in de praktijk hebben bewezen en waar wij ons aan kunnen optrekken. En gelukkig gingen er veel voorbeelden uit de praktijk van de sprekers over de tafel die we kunnen gebruiken. Dat komt wel goed op 15 mei. Het werd me deze middag weer duidelijk dat de praktijk van duurzaamheid niet kan zonder een paar enthousiastelingen die er gewoon mee beginnen. Er zijn redenen genoeg om je achter te verschuilen als je het niet wil doen. Maar er is lef voor nodig om te zeggen: “ik doe het gewoon want ik geloof er in”.
Op stap naar Zoetermeer
Er is in de commissie RO al heel vaak gesproken over de energievoorziening in de nog te bouwen wijk Kernhem B. Hier liggen veel mogelijkheden op het gebied van duurzaamheid. Daarom is het goed om hier weloverwogen keuzes te maken. Het collectieve systeem met gebruik van restwarmte zoals in Kernhem A wordt gebruikt maakt niet zo veel kans. De mogelijkheid van WKK, warmte kracht koppeling, waarbij tegelijk elektriciteit en warmte worden opgewekt komt eigenlijk iets te vroeg. Deze techniek heeft zich nog niet in voldoende mate bewezen. Op dit moment gaat de voorkeur uit naar de levering van energie door middel van warmtepompen. Daarom zijn we vandaag naar Zoetermeer gegaan om in de woonwijk Oosterheem te kijken naar een dergelijk systeem. Aandachtspunten bij warmtepompen zijn:
- de wijze waarop de pompen aan hun energie komen: via de zon of via het grondwater,
- de wijze waarop de warmte wordt verdeeld: individueel of collectief, en tot slot
- de wijze waarop wordt afgerekend.
Om met dit laatste te beginnen. Dit is belangrijk omdat de afnemers gebonden klanten zijn. Bewoners kunnen niet kiezen voor een andere afnemer en bovendien komt er geen gasaansluiting in de huizen. Maar dan moeten de bewoners er wel zeker van kunnen zijn dat ze niet teveel betalen. Meestal wordt het “niet meer dan anders principe” gehanteerd waarbij bewoners niet meer betalen dan in een soortgelijke woning waarbij de energievoorziening door middel van gas wordt geregeld. Adder onder het gras is dan wel hoe deze gemiddelde prijs tot stand komt. Meestal is dit een gemiddelde prijs in Nederland. Dat klinkt logisch maar op de keper beschouwd zullen juist in nieuwbouw woningen de meest energiezuinige HR ketels worden geïnstalleerd en moet dus eigenlijk niet de gemiddelde prijs worden gehanteerd, waar immers ook heel oude CV ketels tussen zitten, maar een vergelijkbare prijs met HR ketels. In Zoetermeer wordt grondwater gebruikt als bron voor de verwarming. Vanaf 160 meter diepte wordt het grondwater opgepompt. In Kernhem is deze techniek ook mogelijk. Daar hoeven ze gelukkig niet zo diep te pompen. Maximaal 100 meter is daar voldoende. De verdeling van de warmte gaat voor een deel van de wijk individueel en voor een ander deel collectief. Niet duidelijk werd waarom voor deze verschillende opties is gekozen. Bij het gebruik van een redelijk nieuwe techniek als warmtepompen is het wel van belang om goed te communiceren met de toekomstige bewoners. Bij de verkoop van de huizen in Zoetermeer is aangegeven wat de te verwachten kosten voor de verwarming van de woning zullen zijn. Maar dit zijn natuurlijk wel gemiddelde kosten en deze kunnen in individuele gevallen flink afwijken. Juist omdat het verwarmen van huizen door middel van warmtepompen wezenlijk anders is dan via een conventionele CV ketel. Even snel het huis opwarmen is er niet bij. Het gaat meer om een constante aangename verwarming. Ook zag ik weer dat je heel goed moet nadenken om niet kernactiviteiten naar je toe te halen. In Zoetermeer werd de woningbouw corporatie ook energie leverancier. Dit heeft wel de nodige aanloopproblemen gegeven.
Hoe krijg je duurzaamheid tussen de oren?
In het kader van de notitie “een stip op de horizon” over duurzaamheid had ik vandaag samen met mede schrijver Alexander Vos de Wael een gesprek met wethouder Kremers. Wil je duurzaamheid in de bouw goed aanpakken dan moet je dit aan het begin van het bouw project doen. Daarom zijn Alexander en ik ook zo bezig met duurzaamheid in de wijken Kernhem B en Ede-oost want daar wordt binnenkort gebouwd en daar worden keuzes gemaakt. Dus ook over duurzaamheid. Maar er is meer. Er vestigen zich ook bedrijven in Ede en vrij binnenkort start de bouw van de bloemenveiling. Dat is een mooie kans om duurzaam te bouwen. Immers een veiling bestrijkt een groot oppervlak en met het dak van de veiling kan vanuit het oogpunt van duurzaamheid heel veel worden gedaan. Denk aan zonnecollectoren, groene daken en het gebruik van regenwater. Met de energie opgewekt door de zonnecollectoren kunnen bijvoorbeeld bedrijven in de directe omgeving worden verwarmd. Het gesprek had tot doel om duurzaamheid tussen de oren te krijgen. Ik raak er steeds meer van overtuigd dat dit ons gaat lukken. Na het gesprek met de wethouder ging ik meteen door naar het Presidium. Onder voorzitterschap van de burgemeester nemen alle fractievoorzitters hieraan deel. Wat stond er op de agenda? Niets wereldschokkends: ondermeer de evaluatie van de stedenband met Chrudim en de interactieve beleidsvoering over het betrekken van de burgers bij de politiek In de avond hadden we een fractievergadering. Naast de voorbereiding op de raadsvergadering van komende donderdag hebben we ook uitvoerig gesproken met de burgemeester. Hij kwam op zijn rondje langs de fracties vandaag bij ons. Het was een aangenaam gesprek.
Cradle to cradle
Vandaag zat ik in de raadszaal van Wageningen. Er was een debat over “cradle to cradle”, de vorm van duurzaamheid waarbij afval weer wordt (her)gebruikt. Dit betekent dat je bij alles wat je maakt moet nadenken over wat er gebeurt met de materie als je het product niet meer gebruikt. Dus een huis of een auto dient in die filosofie te worden gemaakt van afbreekbare en herbruikbare middelen. Van “cradle to grave” (take-make-waste) moeten we naar “cradle to cradle” (afval is voedsel). Venlo heeft flink ingezet op deze filosofie bij de bouw van de Floriade die in 2012 zal worden gehouden. De verantwoordelijk wethouder hield een enthousiast verhaal dat mijn beeld nog eens bevestigde dat je gewoon in dit soort zaken moet geloven. Wil je het niet doen dan zijn er genoeg argumenten die je hierin ondersteunen. Andersom zijn er ook voldoende argumenten om het wel te doen. Kijk naar waarom het wel kan in plaats van waarom het niet kan. Het gaat om de wil. En deze komt niet altijd vanzelf. In het geval van Venlo kwam dit door een externe “trigger”, de kamer van koophandel, die hamerde op duurzaamheid. De wethouder zag hierin kansen om Venlo op de kaart te zetten als vooruitstrevende gemeente. Hij noemde dit het opzetten van een totempaal waar de bevolking zich aan kan optrekken. Maar om anderen mee te krijgen is het wel belangrijk om vooral de economische voordelen te belichten. Probleem is dan wel dat deze voordelen meestal pas op de lange termijn zichtbaar worden. Denk bij de bouw van huizen bijvoorbeeld aan het maken van kosten tijdens de bouw die pas tijdens het gebruik worden terugverdiend. Dan speelt ook nog mee dat in de bouwfase de kosten worden gemaakt door anderen dan de uiteindelijke gebruiker. De wethouder had ook nog een mooi credo: “wees een visionair als het kan en een practicus als het moet”. Het was mij uit het hart gegrepen. Bij de bouw van de nieuwe wijk in Kernhem B zal ik hier zeker rekening mee houden. Daar liggen enorme kansen om duurzaam bezig te zijn. Alleen zit dat nog niet tussen de oren van de meeste raadsleden. Laat staan dat het in de genen zit. In mei houden we een symposium over de notitie “een stip op de horizon” over duurzaamheid. Dan zet ik een stap om dit meer prominent op de agenda van de raadsleden te zetten.
Archief
- november 2024
- oktober 2024
- september 2024
- augustus 2024
- juli 2024
- juni 2023
- mei 2023
- april 2023
- november 2022
- oktober 2022
- september 2022
- augustus 2022
- april 2022
- maart 2022
- februari 2022
- januari 2022
- december 2021
- oktober 2021
- september 2021
- augustus 2021
- juni 2021
- mei 2021
- april 2021
- maart 2021
- februari 2021
- december 2020
- november 2020
- oktober 2020
- augustus 2020
- juli 2020
- juni 2020
- mei 2020
- april 2020
- maart 2020
- februari 2020
- januari 2020
- december 2019
- november 2019
- oktober 2019
- september 2019
- augustus 2019
- juli 2019
- juni 2019
- mei 2019
- april 2019
- maart 2019
- februari 2019
- januari 2019
- december 2018
- oktober 2018
- september 2018
- augustus 2018
- juli 2018
- juni 2018
- mei 2018
- april 2018
- maart 2018
- februari 2018
- januari 2018
- december 2017
- november 2017
- oktober 2017
- september 2017
- augustus 2017
- juli 2017
- juni 2017
- mei 2017
- april 2017
- maart 2017
- februari 2017
- januari 2017
- december 2016
- november 2016
- oktober 2016
- september 2016
- augustus 2016
- juli 2016
- juni 2016
- mei 2016
- april 2016
- maart 2016
- februari 2016
- januari 2016
- december 2015
- november 2015
- oktober 2015
- september 2015
- augustus 2015
- juli 2015
- juni 2015
- mei 2015
- april 2015
- maart 2015
- februari 2015
- januari 2015
- december 2014
- november 2014
- oktober 2014
- september 2014
- augustus 2014
- juli 2014
- juni 2014
- mei 2014
- april 2014
- maart 2014
- februari 2014
- januari 2014
- december 2013
- november 2013
- oktober 2013
- september 2013
- augustus 2013
- juli 2013
- juni 2013
- mei 2013
- april 2013
- maart 2013
- februari 2013
- januari 2013
- december 2012
- november 2012
- oktober 2012
- september 2012
- augustus 2012
- juli 2012
- juni 2012
- mei 2012
- april 2012
- maart 2012
- februari 2012
- januari 2012
- december 2011
- november 2011
- oktober 2011
- september 2011
- augustus 2011
- juli 2011
- juni 2011
- mei 2011
- april 2011
- maart 2011
- februari 2011
- januari 2011
- december 2010
- november 2010
- oktober 2010
- september 2010
- augustus 2010
- juli 2010
- juni 2010
- mei 2010
- april 2010
- maart 2010
- februari 2010
- januari 2010
- december 2009
- november 2009
- oktober 2009
- september 2009
- augustus 2009
- juli 2009
- juni 2009
- mei 2009
- april 2009
- maart 2009
- februari 2009
- januari 2009
- december 2008
- november 2008
- oktober 2008
- september 2008
- augustus 2008
- juli 2008
- juni 2008
- mei 2008
- april 2008
- maart 2008
- februari 2008
- januari 2008
- december 2007
- november 2007
- oktober 2007
- september 2007
- augustus 2007
- juli 2007
- juni 2007
- mei 2007
- april 2007
- maart 2007
- februari 2007
- januari 2007
- december 2006
- november 2006
- oktober 2006
- september 2006
- augustus 2006
- juli 2006
- juni 2006
- mei 2006
- april 2006
- maart 2006
- februari 2006
- januari 2006
- december 2005
- november 2005
Rubrieken
- aanbesteding
- agendacommissie
- algemene zaken en middelen
- begroting
- bestuursakkoord
- bezuinigen
- Big data
- blog
- Boek: Organisaties in Transitie
- Bonussen
- Burgerparticipatie
- Cinemec
- Circus
- citymarketing
- Communicatie
- cultuur
- dagboek
- de zanding
- Den Bosch
- dierenwelzijn
- duurzaamheid
- Economie
- Economy for the common good
- ede oost
- europa
- Fairtrade
- fietsvervoer
- food valley
- fractie
- framing
- Gemeente.nu
- gemeenteraad
- GroenLinks
- groenlinks/progressief ede
- harskamp
- het nieuwe landgoed
- integratie
- integriteit
- Internet of Things
- jongerenraad
- kernhem
- kredietcrisis
- Leiderschap
- masterscreen
- milieu
- natura2000
- onderwijs
- Otterlo
- Out of the box
- Permar
- Presidium
- Privacy
- raadsledennieuws
- raadsvergadering
- raadsvragen
- Raadszaal
- reclamebelasting
- ruimtelijke ontwikkeling
- samen voor Ede
- samenleving
- Schoolbank
- Senspiratie
- spoorzone
- Stadslandbouw
- Starterslening
- stedenband
- Transitie
- UMTS
- veldhuizen
- vergrijzing
- verkiezingen
- Vertrouwelijkheid
- volksvertegenwoordiger
- VVV
- Walas
- Wielrennen
- WMO
- wonen in recreatiegebieden
- Woningmarkt
- Zorg