Eric Leltz  RSS feed    

Vertraag de tijd

Vrijdag 20 mei 2016

Eric Leltz

Wat je ook doet, de tijd schrijdt voort: seconden, minuten, uren. Deze kloktijd stopt nooit! Het is de lineaire, chronologische en meetbare tijd die je terugziet in een planning. Kloktijd is de rationele maat voor de tijd. Het is de tijd die je doet haasten want er is nooit genoeg van. Je kunt hooguit sneller werken om de voortschrijdende tijd bij te benen. Dan werk je 'efficiënter'. In de rationele samenleving waar de linker hersenhelft domineert is de kloktijd de nadrukkelijk aanwezige tijdseenheid. Deze tijd wordt aangeduid met chronos en komt terug in woorden als 'chronometer', 'chronograaf' (stopwatch) en chronisch. De Chronos tijd overkomt je en je hebt er geen invloed op.

Naast deze kloktijd is er ook nog een 'innerlijke tijd'. Deze tijd is meer persoonsgebonden en is gekoppeld aan rust, ruimte en aandacht. Dit zijn belangrijke voorwaarden voor twee essentiële menselijke eigenschappen: creativiteit en empathie. Deze innerlijke tijd wordt aangeduid met kairos en is een meer intuïtieve omgang met de tijd. Door tijd te nemen en los te komen van de kloktijd, kan het onbewuste oplossingen aanreiken waar je in de hectiek van de chronos nooit aan zult denken. Dit zijn de momenten dat je tot goede inzichten en ingevingen komt. Het zijn ook de momenten dat er iets onverwachts opborrelt. Daarom is kairos een uitstekende manier om te reflecteren en tot creatieve oplossingen te komen. En dat is wat veel organisaties juist nu nodig hebben.

Geluk

Zondag 03 april 2016

Eric Leltz

Deze blog van mei 2010 is in verband met de Tegenlicht uitzending over geluk van 3 april opnieuw gepubliceerd.

De olieramp in de Golf van Mexico zal het bruto binnenlands product van de omringende landen doen stijgen. Zo was het ook in Alaska toen daar in 1989 de olietanker Exxon Valdez de grootste milieuramp tot dan toe veroorzaakte. Maar het bruto binnenlands product van Alaska steeg want er was nog nooit zoveel activiteit in het land en de hotels, restaurants, winkels en benzinestations deden goede zaken. Dit voorbeeld laat zien hoe absurd het is om alleen te kijken naar economische groei als indicator van vooruitgang. De kwaliteit van het leven laat zich niet meten in geproduceerde eenheden. Een cynicus zou kunnen zeggen: “laat maar zo veel mogelijk ongelukken gebeuren want dat schept werkgelegenheid”.

Kwaliteit wordt te vaak en te snel vertaald in kwantitatieve eenheden als geld en tijd die dan ook maar meteen SMART (specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden) moeten zijn. Maar het is een zwakke afgeleide van kwaliteit. Het zo (kosten) efficiënt mogelijk werken, lees snel werken, is belangrijker dan kwaliteit. Zo kan het dat de thuiszorg medewerkers in eenheden van 7 minuten de klussen moet zien te klaren. En ook bij jeugdzorg, politie en bij opleidingen wordt gewerkt met tijdseenheden. Het vraagt lef om dit los te laten en veel meer te sturen op vertrouwen in elkaar. Stel je voor dat iemand naast Marten Luther King had gestaan toen hij uitriep “I have a dream” en dan kortweg vraagt “oh ja meneer King, en wat kost dat dan en wanneer is dat af?” Dan was het niets geworden en de bewoner van het Witte Huis had vandaag waarschijnlijk niet Obama geheten.

Het is tijd om anders naar onze samenleving te kijken en meer waardering te krijgen voor zaken die minder tastbaar zijn en minder gemakkelijk in geld zijn uit te drukken. Zo is een bos waar mensen op zondagachtend met plezier wandelen van onschatbare waarde. Daar zit het echte geluk in. Daar kan de opbrengst van de grond bij de verkoop aan een projectontwikkelaar niet tegen op. Zelfs niet als we daar een deel van de opbrengst van de verkoop van de huizen, die er ongetwijfeld op worden gebouwd, bij optellen. We moeten ook maar eens rekening houden met de niet meetbare maar wel voelbare baten en lasten. Dat we nog een lange weg te gaan hebben zien we bij de C02 uitstoot door het gebruik van fossiele brandstof. De schade aan het milieu wordt zelden meegeteld bij de kostprijs van het product.

Vluchtelingen

Dinsdag 12 januari 2016

eric leltz

Volgens Marcel Boogers, hoogleraar innovatie en regionaal bestuur aan de Universiteit Twente moet de landelijke overheid maar beslissen waar nieuwe asielzoekerscentra's (AZC's) komen. Dit omdat het gemeenten nauwelijks lukt om extra opvangplaatsen te regelen, terwijl de instroom van vluchtelingen alleen maar zal toenemen.

Het klinkt logisch, als het op lokaal niveau niet lukt, dan moet het maar op boven lokaal niveau worden geregeld. Maar het gaat voorbij aan waar het eigenlijk om draait: de acceptatie van een AZC in de lokale gemeenschap. Vanuit Den Haag een AZC toewijzen maakt het werk voor de lokale bestuurders, met de burgemeesters voorop, ogenschijnlijk iets gemakkelijker. Zij kunnen er op wijzen dat ze ook maar een opdracht uitvoeren. Maar de weerstand onder de bevolking zal er niet minder om zijn. Inspraakavonden kunnen dan alleen nog maar over de invulling gaan en niet meer over de kwestie zelf. Dit voedt de frustratie dat inwoners niets meer te zeggen hebben omdat besluiten er "van bovenaf" gewoon worden doorgedrukt.

Het is altijd beter om besluiten zo dicht mogelijk bij de inwoners te nemen. Zelfs als het daar wat lastig ligt. Centraal is al besloten dat Nederland vluchtelingen opneemt. Het gaat dan nog over de verdeling over het land. Laat iedere regio deze verdeling op bestuurlijk niveau bespreken. Sluit hierbij aan bij de al bestaande regionale samenwerkingsverbanden zodat verder wordt gekeken dan alleen de eigen gemeente. Vervolgens kan op politiek niveau, lokaal en dus dicht bij de inwoners, over het hoe, wat en waar worden gesproken.

Dan moet het lokaal bestuur wel daadkrachtig zijn en mogelijkheden hebben om in te kunnen spelen op specifieke situaties. Daarnaast moet het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) niet blijven hangen in de efficiency kramp. Kijk niet alleen door de financiële bril maar weeg ook de beleving van de inwoners mee en accepteer kleinschalige opvang. Daar zijn het lokaal bestuur en de lokale samenleving erg mee geholpen.

En is dit gemakkelijk? Nee, natuurlijk niet! Daar ligt een uitdaging voor het lokaal bestuur.

Sociale ongelijkheid

Zaterdag 05 december 2015

eric leltz

Het kabinet heeft onlangs een brandbrief ontvangen van de wethouders financiën uit ruim 200 gemeenten. Zij maken zich zorgen over de bezuinigingen van het rijk. Gemeenten komen in de problemen met de uitvoering van regelingen zoals de WMO, jeugdzorg en de participatiewet. De wethouders hebben lang tekorten met reserves kunnen opvangen maar nu zijn de grenzen bereikt.

Waarschijnlijk zullen nog veel brandbrieven moeten worden verstuurd want er worden steeds meer taken en bevoegdheden overgeheveld naar gemeenten en helaas blijven de financiën hier ver bij achter.

Er zal dus anders moeten worden gewerkt .... en slimmer. Dan gaat het over ‘smart city's'. Aan de hand van 'big data' is veel te voorspellen. Denk aan filevorming, griepgolven en bewegingen van de massa. Hier kunnen gemeenten veel meer mee doen. Hoe meer een gemeente weet hoe beter er maatwerk kan worden geleverd. En hoe meer maatwerk, hoe meer transparantie nodig is. En hoe meer transparantie, hoe minder inwoners bereid zijn om te betalen voor zaken waar ze niets aan hebben. Vergelijk het met verzekeringen die nu nog van gemiddelden uit gaan en waarbij de niet roker opdraait voor de kosten van de roker. Maar wat als jouw kosten en die van je drankzuchtige buurman inzichtelijk in kaart zijn gebracht?

Er gaat een nieuw soort solidariteit ontstaan. Solidariteit binnen groepen en niet per definitie tussen groepen. Groepen met een gelijke achtergrond gaan elkaar opzoeken en zo ontstaat een nieuwe verzuiling. Je ziet dit bij een broodfonds waar ZZP-ers samen hun verzekering regelen. Naast het zelfstandig ondernemerschap is vertrouwen in elkaar, transparantie en solidariteit een verbindend element. Ook bij het opwekken van duurzame energie vinden mensen elkaar op deze wijze.

De uitdaging voor een gemeente is om er voor te zorgen dat iedere inwoner mee kan doen. En dat niet alleen selecte groepen, bijvoorbeeld groepen die goed thuis zijn in social media of zelfredzaam zijn, profiteren van elkaar. Dit leidt namelijk tot sociale ongelijkheid. Of zal het zo'n vaart niet lopen?

Archief



Rubrieken