Eric Leltz  RSS feed    

Een brug tussen grote en kleine verhalen

Vrijdag 01 mei 2009

eric leltz

De tijd dat kiezers duidelijk verdeeld waren over links en rechts ligt ver achter ons. Links stond voor modern progressief en rechts voor traditioneel conservatief. Beide groepen schaarden zich achter grote verhalen zoals voor de linkerflank “het beschermen van de bevolking tegen de uitwassen van de vrije markt en het zorgen voor eerlijke en gelijke kansen op zelfontwikkeling en zelfontplooiing voor iedereen”. Deze linkse en rechtse groepen bestaan nog wel maar er heeft een verschuiving naar het midden plaatsgevonden. Daar is een brede middengroep ontstaan die wordt gedreven door waarden als ecologie, sociale verantwoordelijkheid, persoonlijke groei, spiritualiteit, authenticiteit en duurzaamheid. En deze middengroep kent verschil en diversiteit waar niet grote maar juist kleine verhalen prominent aanwezig zijn. De grote verhalen worden daar versnipperd verteld door bijvoorbeeld organisaties op het gebied van milieu, dierenrechten, fair-trade en minder-validen. Deze organisaties genieten veel vertrouwen. En niet in het minst omdat ze voor één belang opkomen en daarop nauwelijks compromissen hoeven te sluiten.

De middengroep is ontstaan door de brede emancipatiegolf die veelal door de sociaal democraten in gang is gezet. Deze emancipatie heeft mensen de mogelijkheid gegeven om zelf keuzes te maken en een eigen identiteit op te bouwen. De markt heeft hier met een diversiteit aan producten ook adequaat op ingespeeld. De middengroep is omdat ze versnipperd is niet eenvoudig als geheel te bereiken. Daar komt nog bij dat de huidige globalisering juist weer een grote rol speelt bij het uit elkaar drijven van de middengroep en het zorgt voor een beweging terug naar de flanken. In de volkswijken wonen vaak de verliezers van de globalisering met lagere opleidingen die er sociaal economisch op achteruit gaan. Hoger opgeleiden ervaren eerder de voordelen van globalisering. Niet omdat ze zo goed kunnen omgaan met de culturele verschillen maar meer omdat ze hier niet altijd nadrukkelijk en rechtstreeks mee worden geconfronteerd. Problemen ontstaan pas als mensen dicht bij elkaar staan en niet bij mensen die ver van elkaar afstaan. 

Hoe kan GroenLinks in dit licht voor zorgen dat ze een partij is waar mensen zich thuis voelen maar waarbij zij zich niet opgesloten voelen? Met alleen de nadruk op ecologie is een groene partij er niet. Er komt dan weinig van samenwerken omdat het lastig is om compromissen te sluiten. Een sociale agenda en een ecologische agenda moeten juist samen gaan. Het zijn geen tegenpolen waar bijvoorbeeld teveel nadruk op ecologie de vooruitgang tegenhoudt. De kunst is juist om deze schijnbare tegenstellingen te hanteren. Zie ook de aanzetten in het pamflet “maak van een kikker een prinses” over de aanpak van de kredietcrisis waarbij de kans wordt aangegrepen om de samenleving te vergroenen. Voor GroenLinks betekent dit dat ze niet in dogma’s moeten blijven hangen. Doe je dat wel dan loop je de kans dat de wereld om je heen verslechterd en dat je vervolgens alleen nog maar kunt zeggen dat het jouw schuld niet is en dat je het altijd al geweten hebt. Aan de middengroep zal moeten worden uitgelegd dat het sluiten van compromissen een stapje in een bepaalde richting is. Daarvoor is het nodig om op een duidelijk kompas te varen. Je moet weten waar je op de lange termijn heen wilt, welke thema’s daarbij belangrijk zijn en in wat voor maatschappij je wilt leven. Dat is ”de stip op de horizon”. Alleen in dat perspectief kunnen vandaag de juiste keuzes worden gemaakt. Maar naast aandacht voor de middengroep moet de oorspronkelijke achterban niet vervreemden van de partij. Voorkomen moet worden dat daar waar eerder voor gevochten is overboord wordt gegooid. 

     

Politiek leiderschap

Zaterdag 07 maart 2009

 eric leltz

Deze week kreeg ik de vraag voorgelegd wat een politiek leider is. Dit is mijn antwoord.

Alle eigenschappen die je aan een leider stelt, kun je ook stellen aan een politiek leider. Het gaat dan om open deuren als: 

  • besluitvaardigheid,
  • overtuigingskracht,
  • standvastigheid,
  • integriteit.

Daarnaast moet een leider:

 

  • het boegbeeld zijn van de organisatie,
  • zorgen voor een collectieve ambitie bij de organisatieleden,
  • visie hebben en de organisatie gericht houden op deze visie
  • ideeën oproepen en deze vertalen in beleid
  • sterke en zwakke kanten van de organisatie herkennen én erkennen.

Door rust en vertrouwen uit te stralen, door aandacht te geven en de medewerkers een veilige ruimte te bieden haalt de leider het beste uit de medewerkers naar boven.

 

De kunst is om de individuele krachten en meningen binnen de organisatie te benutten zonder nu allen hetzelfde te laten denken. Het gaat dan om het scheppen van ruimte binnen de collectieve ambitie. Bij het richten van de organisatie gaat het om het blijven zien van de “stip op de horizon”, de lange termijn, het grote plaatje. Op deze wijze zijn de oplossingen van vandaag niet meteen de problemen van morgen maar dragen ze juist bij aan een verbetering van het “hier en nu”. Ook als dit niet meteen zichtbaar is.

Voor een politiek leider komt daar nog bij dat deze ook de omgeving (kiezers) moet overtuigen van de visie. Dat vraagt extra aandacht omdat de omgeving vaak bezig is met het kleine plaatje en gericht is op de korte termijn. Daarnaast moet niet alleen de (potentiële) kiezer worden overtuigd maar ook de politieke tegenstrevers. Overtuigen maar niet overrulen, immers de leider moet wel altijd verder kunnen met zijn tegenstrevers omdat het in de Nederlandse politiek om compromissen en coalities gaat.

Bij politiek leiderschap komt dus meer kijken dan alleen het instrueren en motiveren van mensen zoals bij leiderschap binnen een organisatie. Bij politiek leiderschap komt er een dimensie bij. Hierbij heb je veel directer te maken met de meningen in de omgeving. Om deze meningen te beïnvloeden kan charisma helpen. Dan dienen de eerder genoemde eigenschappen te worden aangevuld met de kwaliteiten van het hart: warmte, inlevingsvermogen, geloofwaardigheid en authenticiteit. Dan kan een leider ook een inspirerend leider worden.

 

Archief



Rubrieken