Eric Leltz  RSS feed    

Voorkeurstemmen

Maandag 29 september 2014

eric leltz

Op 19 november zijn er verkiezingen in Den Bosch. Dan kan worden gekozen uit een lijst van kandidaten. Hoe hoger op de lijst, hoe meer kans je maakt om ook in de raad te komen omdat alle stemmen op de partij worden verdeeld over de kandidaten te beginnen met de nummer 1. Maar wat moet je doen als je laag op de lijst staat en toch in de raad wil? Dan moet je zorgen dat je met voorkeurstemmen wordt gekozen. Dan gaat de eerder genoemde verdeling van stemmen namelijk niet op. De kandidaat met voorkeurstemmen krijgt voorrang. Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2010 had je 350 voorkeurstemmen nodig. Het precieze aantal is afhankelijk van de kiesdeler: het aantal uitgebrachte stemmen gedeeld door het aantal beschikbare raadszetels. De kiesdeler in 2010 was 1400. Om met voorkeurstemmen in de raad te komen moet je 25% van de kiesdeler halen. En dat was in 2010 dus 350.

Het lijkt niet veel, 350 stemmen, en in 2010 hebben buiten de lijsttrekkers ook 14 kandidaten deze grens bereikt. Maar hiervan waren 11 kandidaten toch al in de raad gekomen omdat ze hoog, dat is op een verkiesbare plaats, op de lijst stonden. Slechts 3 kandidaten stonden op een onverkiesbare plaats. De laagst genoteerde kandidaat stond op nummer 8, Hasnaoui van de PvdA. Ook is het van enkele van de 14 kandidaten met voorkeurstemmen zeer waarschijnlijk dat ze deze niet echt op persoonlijke titel (voorkeur!) hebben ontvangen. Er is op hen gestemd omdat ze een strategische plaats op de lijst innamen: de eerste allochtoon of de eerste vrouw. Zo'n kandidaat lijkt dan een stemmentrekker maar is in feite goed vervangbaar door iemand die dezelfde groep vertegenwoordigd. De plaats op de lijst is dan meer onderscheidend dan de persoon.

Dit ligt anders bij kandidaten die wel op persoonlijke titel zijn gekozen omdat ze echt een eigen achterban vertegenwoordigen en er dus heel bewust op hen is gestemd. Een voorbeeld lijkt Brok, de nummer 5 van Rosmalens Belang, hoewel zij wel de eerste vrouw op de lijst was. Zij ontving 376 stemmen. Ook hun nummer 3, van Creij komt met 875 stemmen in aanmerking maar hij stond dan weer op een verkiesbare plaats. De 201 stemmen van hun nummer 2, van Son, steken hier ietwat flets bij af. Het beste voorbeeld is daarom Eugster bij het CDA. Nummer 7 maar wel met 479 stemmen. Heel wat meer dan nummer 3, Wagemakers, met 125 stemmen. Het aantal kandidaten dat echt met voorkeurstemmen in de raad komt is dus gering.

Maar circa 350 stemmen, en als de opkomst laag is nog minder, is ook weer niet onoverbrugbaar. Hoe kom je hier dan aan als je toch in de raad wil? Daar schrijf ik een volgende keer over.

 

Reacties



Aart van Roggeveen
Het is inderdaad nog niet simpel om met voorkeurstemmen in de raad te komen. Je doet veel moeite en meestal komen de stemmen ten goede aan andere kandidaten. In jouw stuk staat niet vermeld dat een CDA-er in 2010 een paar stemmen te kort kwam om met voorkeurstemmen in de raad te komen. Ik meen dat het maar 2 of 3 stemmen scheelde. Leuke blog overigens.


Reactie geven

Naam *
Email *
Website
Bericht *

Archief



Rubrieken